Çiftçilik yöntemine bağlı olarak

Çiftçiler AMA onay mührü için kalite seviyeleri istiyor

Dağ merasında mutlu inekler. Çiftçilere göre tüketici de kalite etiketinden bir bakışta yetiştirme yöntemini anlayabilmeli.

(Bild: Christof Birbaumer)

Ziraat Odası ve yerel hayvancılık birlikleri, hayvansal gıda maddeleri için AMA kalite mührüne dayalı yeni bir kalite seviyesi sistemi istiyor. Avusturya Ziraat Odası Başkanı Josef Moosbrugger'e göre amaç, menşein yanı sıra yetiştirme yöntemini ve kaliteyi de görünür kılmak. Son yıllarda, süpermarket zincirleri ve gıda üreticileri tarafından kullanılan birçok özel hayvan refahı etiketi ortaya çıkmıştır. 

Moosbrugger, amacın tüketiciler için daha iyi bir seçenek yaratmak, onları daha fazla hayvan refahı lehine kazanmak ve yerel çiftçi aileleri için daha iyi bir geçim kaynağı elde etmek olduğunu söyledi. Ancak Ziraat Odası Başkanı "henüz kesinleşmiş bir konsept olmadığına" dikkat çekti.

"Hayvansal ürünler için kalite seviyeleri"
Tarım sektörü temsilcileri AMA Marketing'in "hayvansal ürünler için iyi düşünülmüş, sertifikalı ve bağımsız olarak kontrol edilen bir kalite seviyesi sistemi" geliştirmesini istiyor. Tüketiciler için anlaşılabilirlik de önemlidir. Hayvancılık, yasal minimum standarttan organik olana kadar beş seviyeli bir sistemde kategorize edilmelidir. Hayvan yemi, genetik mühendisliğinden muafiyet ve biyoçeşitlilik önlemleri de kalite seviyesi sisteminin bir parçası olarak dikkate alınacaktır.

(Bild: APA/HARALD SCHNEIDER)

AMA Pazarlama Direktörü Christina Mutenthaler-Sipek, Ziraat Odası ve hayvancılık birliklerinin girişimini memnuniyetle karşılıyor. Mutenthaler-Sipek APA'ya yaptığı açıklamada yakında çiftçiler, gıda üreticileri, süpermarket zincirleri ve STK'larla görüşmeler yapılacağını ve yaza kadar ortak bir teklif hazırlanacağını söyledi. AMA Pazarlama Direktörü Almanya'yı olumlu bir örnek olarak gösterdi. Almanya'da, diğer hususların yanı sıra, farklı hayvan refahı etiketlerinin bir yelpazede kategorize edilmesine ve sınıflandırılmasına yardımcı olan gönüllü bir hayvancılık etiketleme şekli mevcuttur.

Süt ve et için menşe yönetmeliği
Avusturya'da bir önceki yıl kesilen 4,3 milyon domuzun yaklaşık iki milyonu resmi olarak tanınan AMA onay mührüne sahipti. Avusturya'da 2023 yılında 13,7 milyon tavuk besi yerinin yaklaşık 12 milyonu AMA kalite mührü programı kapsamındaydı. Taze sığır eti için bu oran yüzde 43'tü. AMA Marketing'e göre, etin kırmızı-beyaz-kırmızı AMA etiketi taşıyabilmesi için hayvanların Avusturya'da doğmuş, beslenmiş, kesilmiş ve parçalanmış olması gerekmektedir. Bu kapsamlı menşe düzenlemesi, peynir ya da yoğurt gibi süt ve süt ürünleri için de geçerli.

Hayvan hakları savunucuları onay mührünü eleştiriyor
Geçmişte çevre ve hayvan refahı aktivistleri AMA onay mührünü özellikle besleme ve hayvan refahı konularında eleştirmişlerdir. Greenpeace, onay mührü kılavuzunda "Denizaşırı ülkelerden ithal edilen genetiği değiştirilmiş yemlere domuz ve sığır besiciliğinde izin veriliyor ve sıklıkla kullanılıyor" diye yazıyor. "Hayvan refahı standartları, temel gereklilikler açısından nadiren yasal gerekliliklerin çok ötesine geçmektedir. Bununla birlikte, gönüllü ek modüller vardır" diyor çevreciler AMA onay mührü hakkında. Buna karşılık Greenpeace, AMA organik mührünü "çok güvenilir" olarak sınıflandırıyor.

2022 yılında Steiermark'taki bir tavuk çiftliğindeki skandal koşullar ve Carinthia ve Aşağı Avusturya'daki bir domuz çiftliğindeki suistimaller ortalığı karıştırdı. Sonuç olarak, AMA-Marketing çiftlikleri onay mühründen uzaklaştırdı ve "seçici suiistimal "den söz etti. Hayvan hakları aktivistleri ve Rewe Austria (Billa ve Penny dahil) daha sıkı AMA denetimleri için çağrıda bulundu. AMA-Marketing yıllık denetimlerin sayısını arttırdı. Avusturya'daki hayvan hakları aktivistleri domuzların çıtalı beton zeminler üzerinde yataksız olarak tutulmasını uzun süredir eleştirmektedir. Yılın başında Anayasa Mahkemesi (VfGH) domuz yetiştiriciliğinde tamamen çıtalı zeminlerin yasaklanmasına ilişkin 2040 yılına kadar olan geçiş dönemini iptal etti. Yasa koyuculara yönetmeliği düzeltmeleri için Haziran 2025'e kadar süre verildi. Ziraat Odası yakında kendi önerisini masaya koymak istiyor.

Çiftçiler "haksız rekabetten" korkuyor
Tarım sektörü uzun zamandır daha yüksek üretim standartları için maliyetlerin karşılanması çağrısında bulunuyor. Avusturya Ziraat Odası Başkanı Moosbrugger, "Ticaret ortaklarımız ve toplumdaki kalite bilincine sahip gruplar daha fazla hayvan refahı konusunda gerçekten ciddiyse, hayvancılık çiftliklerimiz için net gelecek beklentileri içeren somut bir plana ihtiyacımız var" diyor. Hayvan refahı ahırlarına yapılacak yatırımların birkaç yıl ya da on yıllar içinde amorti edilmesi gerekecektir. Çiftçi temsilcisi, "Öte yandan, eşlik eden önlemler olmaksızın sürekli olarak ulusal üretim standartlarını yükseltmek istemek, sadece haksız rekabete, çiftliklerin kapanmasına ve daha sonra Avusturya'da yasaklanan bu standartların ucuz ithalatına yol açacaktır" uyarısında bulundu.