"Güvenin güçlendirilmesi"

Anayasa yargıçları için soğuma evresi planlanıyor

Federal hükümet, anayasa hakimi olmak isteyen siyasetçiler için bir "soğuma aşaması" getirmek istiyor.

(Bild: Verfassungsgerichtshof)

Federal hükümet, anayasa hakimi olmak isteyen siyasetçiler için bir "soğuma aşaması" getirmek istiyor. Anayasa Bakanı Karoline Edtstadler Cuma günü Ö1 "Morgenjournal" programına yaptığı açıklamada planı doğruladı. Siyasetçilerin Anayasa Mahkemesi'ne geçebilmeleri için üç yıl beklemeleri gerekecek.

Şimdiye kadar böyle bir bekleme süresi sadece cumhurbaşkanı ve yardımcısı için geçerliydi. "Amaç Anayasa Mahkemesine olan güveni güçlendirmek. Bu, siyasette yer alan birinin aynı derecede uzman ya da iyi bir hukukçu olamayacağı anlamına gelmiyor, ancak bu yüksek mahkemeye duyulan güven açısından bir bekleme süresi getirmenin mantıklı olduğuna inanıyorum" dedi.

Doğrudan siyasetten değişim mümkün
Bu aşama şu anda sadece Anayasa Mahkemesi başkanı için mevcuttur: federal veya eyalet hükümetinin ya da Ulusal Konsey gibi genel temsili bir organın üyesi olan herkes Anayasa Mahkemesi Başkanı olabilmek için beş yıl beklemek zorundadır. Diğer on iki anayasa mahkemesi yargıcı ve altı yedek üye ise doğrudan siyasetten Anayasa Mahkemesi'ne geçebilir. Bu ilave üyeler kısmen Ulusal Konsey ve Federal Konsey tarafından önerilmektedir.

Eski Adalet Bakanı Wolfgang Brandstetter (arşiv fotoğrafı) Anayasa Mahkemesi'ne geçti.

(Bild: APA/BARBARA GINDL)

Bu durum eski Adalet Bakanı Wolfgang Brandstetter'in (ÖVP) eleştirilmesine neden oldu. Bir anayasa yargıcı olarak, daha önce Anayasa Mahkemesi'nin incelediği yasalar üzerinde çalıştığı için birkaç kez tarafsız olduğunu beyan etmek zorunda kalmıştı.

Hükümet bir süredir bir soğuma evresi planlıyordu. 2021'de sunulan "şeffaflık paketi" normal anayasa mahkemesi yargıçları için bir soğuma süreci öngörüyordu. Anayasa Mahkemesi Başkanı Christoph Grabenwarter de defalarca atama prosedürünün değiştirilmesi gerektiğini savunmuştu.

Üçte iki çoğunluk gerekli
İlgili değişiklik önergesi Perşembe günü bir inisiyatif önergesiyle Ulusal Konsey'e sunuldu; Anayasa Komisyonu bunu önümüzdeki hafta görüşecek. Federal Anayasa'da yapılacak bir değişiklik söz konusu olduğundan, Temmuz ayında karar alınabilmesi için siyah-yeşil koalisyonun üçte iki çoğunluğa ve dolayısıyla SPÖ ya da FPÖ'nün oylarına ihtiyacı var. Sosyal Demokratlar bu değişiklikten yana. "Bu kurumun bağımsızlığı ile ilgili. Hedefi destekliyoruz, şimdi iktidar partilerinin önergesini inceleyeceğiz," diyor anayasa sözcüsü Jörg Leichtfried.

Özgürlük Partisi de bu fikre karşı değil. Ancak adalet sözcüsü Harald Stefan şu eleştiride bulunuyor: "Bu soğutma aşaması, Bilgi Edinme Özgürlüğü Yasası'nın ilk bakanlık taslağında zaten planlanmıştı, ancak daha sonra tekrar kaldırıldı. Seçimlerden hemen önce fikir değiştirmek ani oldu. Ancak belki de ÖVP dikkatleri, bu soğuma aşamasının devletin etki alanındaki diğer kurumlarda da olması gerektiği gerçeğinden uzaklaştırmak istiyor." Hem FPÖ hem de SPÖ bu sürenin uzatılmasından yana ve her ikisi de Merkez Bankası'nı örnek gösteriyor - bilindiği üzere ÖVP'li Ekonomi Bakanı Martin Kocher bu bankaya başkan olmak istiyor.

Girişim ayrıca İdare Mahkemesi'nin dijitalleşmesine yönelik değişiklikler de öngörüyor. Anayasa Mahkemesi'ndeki anayasal çalışanların görev süreleri de izinli olmaları halinde izin süreleri kadar uzatılacak.